نقش نظام های برنامه ریزی بر ساختار کالبدی – فضایی روستاها؛ مطالعه تطبیقی روستاهای مرزی شهرستان پارس آباد ایران و آذربایجان

پایان نامه
چکیده

آذربایجان از دو قرن پیش به دو بخش تقسیم شد. بخش شمالی آن پس از الحاق به روسیه، شوروی و در نهایت جمهوری آذربایجان دچار دگرگونی های زیادی گشت. علیرغم تمام مشترکات طبیعی و انسانی این منطقه، تفاوت های ساختاری سیاسی و اقتصادی دولت های دو سوی مرز باعث تغییر در ساختار و کالبد سکونتگاه های واقع در شمال و جنوب رودخانه ارس شده است. این پژوهش به بررسی نقش ایدئولوژی و نظام های برنامه ریزی بر ساختار کالبدی- فضایی روستاهای واقع در ساحل شمالی ارس (آذربایجان) و ساحل جنوبی آن (ایران) می پردازد. روش تحقیق در این پایان نامه، روش معیاری- تطبیقی بوده و داده های لازم از طریق مطالعه کتابخانه ای و مشاهده میدانی به دست آمده است. نتایج تحقیق نشان می دهد روستاهای آذربایجان، تحت تاثیر ایدئولوژی سوسیالیسم (جمع گرایی) و نظام برنامه ریزی متمرکز، از نظم کالبدی و فضایی مشخص در مکان یابی سکونتگاه ها و توزیع خدمات به حالت متمرکز در هر روستا و مرفولوژی زراعی منظم برخوردار می باشند. از زمان ایجاد این سکونتگاه ها سال های (1912-1911) به علت وجود نهاد ناظر بر توسعه فیزیکی روستا و تداوم آن بعد از مستقل شدن آذربایجان، نظم کالبدی روستا در تنظیم کاربری اراضی و امور خدماتی، کاملاً منظم و با برنامه ریزی بوده است. در محدوده ی ایران بعد از اجرای اولین برنامه عمرانی مغان 1326(1947) و اسکان عشایر دشت مغان، مکان یابی و ساخت سکونتگاه های جدید به صورت ارگانیک و خودجوش و بدون نظم معین در کالبد و مرفولوژی زراعی روستاها (بیشتر در مسیر کانال اصلی انتقال آب و جاده های ارتباطی) صورت گرفته، و در تقسیمات محله ای و توزیع خدمات در داخل روستاها نسبت های فامیلی و عامل طایفه ای تاثیر گذاشته است. همچنین به علت نبود سیستم نظارتی بر توسعه فیزیکی و الگوی ساخت مساکن جدید، بافت فیزیکی و کالبدی روستاها فاقد انسجام و سلسله مراتب عملکردی می باشد.

منابع مشابه

نقش مدیریت روستایی در ساختار فضایی- کالبدی روستاها : (مطالعه موردی دهستان لوندویل از شهرستان آستارا)

امروزه به دلیل پیچیدگی مسائل و پیدایش نیازهای متعدد و ضرورت دستیابی به توسعه، نیازمند سازمان های تخصصی در عرصه مدیریت محلی مانند« دهیاری » هستیم. هر سازمان خدماتی که مشتریان آن مردم هستند نیازمند ارزیابی برنامه ها و اقدامات خویش است. نتایج ارزیابی ها، مدیران سازمان ها را در تنظیم سیاست های بهتر و اصلاح روش ها و برنامه های موجود یاری می رساند چنین اقداماتی منجر به بهبود کارایی سازمان می شود. دهی...

15 صفحه اول

نقش طرح هادی در توسعه کالبدی روستاها (مطالعه موردی روستاهای انجم آباد و پیغمبر از شهرستان رباط کریم)

برنامه های توسعه روستایی جزئی ازبرنامه های توسعه هر کشور به شمار می رود کهبرای دگرگون سازی ساخت اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی جوامع روستایی به کار می روند . اجرای طرح های ابزاری برای توسعه کالبدی روستاها میباشد ، طرح هادی با مبنای تغییر و تحول در ساختار فیزیکی - کالبدی ، بخشی از فرآیند توسعه روستایی به شمار می رود و راهنمای مصوبی جهت هدایت عملیات سازندگی و آبادانی در روستاها با آگاهی از وضعیت اقتص...

15 صفحه اول

نقش گردشگری در تحولات کالبدی - کارکردی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی- شهرستان لاهیجان)

    امروزه در بسیاری از کشورهای جهان گردشگری به عنوان ابزاری برای توسعه مناطق روستایی به شمار می­آید. هرچند که ساختار بیشتر روستاها با گذشت زمان دچار تغییر و تحول می‌شود، اما در روستاهایی که وارد چرخه گردشگری می‌شوند سرعت و میزان تغییرات بیشتر است. هدف این پژوهش بررسی نقش گردشگری در تحولات کالبدی و کارکردی روستاها است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز به دو روش اسنادی...

متن کامل

آموزه های نظام برنامه ریزی فضایی کرة جنوبی به‌منظور کاربست در شرایط ایران

توسعه مبتنی بر سرمایه‌گذاری خارجی در کرة جنوبی از معجزه‌های اقتصادی قرن حاضر است. تکامل این معجزة اقتصادی با موفقیت تام برنامه ­ریزی فضایی میسر شده است. بارزترین ویژگی برنامه­ ریزی فضایی کرة جنوبی تحقق­ پذیری آن است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی روند موفقیت توسعه در کرة جنوبی را برای پاسخ به اینکه برنامه­ ریزی ­فضایی در فرایند توسعة کرة جنوبی چه نقشی را ایفا کرده است؟ و این تجربه چه آموزه­ ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023